Gwamnatin Buhari na ci gaba da biyan tallafin man fetur da ke illata rayuwar ‘yan Najeriya – NNPCPL
“Amfanonin da aka samu a cikin shekarun da suka gabata sun lalace saboda adadin da aka biya a kan tallafi, tsarin mulki yana kara ruruta wutar talauci a kasar.”
Kamfanin man fetur na Najeriya (NNPCL) a ranar Alhamis ya ce ‘yan Najeriya sun yi watsi da dimbin ayyukan samar da ababen more rayuwa saboda dadewar tsarin tallafin man fetur a kasar.
Kamfanin NNPCL ya bayyana cewa kudaden da ake kashewa wajen biyan tallafin man fetur zai iya samar da hanyar sadarwa mai tsawon kilomita 7,500 akan Naira miliyan 400 a kowace kilometa da kuma manyan cibiyoyin lafiya 37 masu gadaje 120 a kan Naira biliyan 32 a kowane asibiti duk shekara.
Lawal Musa, babban mashawarcin kamfanin na NNPC a GCEO, ya bayyana hakan a Abuja, a wani taron karawa juna sani na hadin gwiwa na kungiyar dalibai ta kasa (NANS)/Civil Society Organisation (CSOs) kan ayyukan NNPCL.
Mista Musa, a wani jawabi mai taken ‘Petroleum Industry Act (PIA) and the Nigerian Economy’, ya ce gwamnatin tarayya ta kashe kudi har Naira Tiriliyan 4.8 a duk shekara wajen biyan tallafin man fetur wajen kashe rayuwar ‘yan Najeriya.
A wani nazari kan damar da ake kashewa wajen kashe kudaden tallafin, jami’in na NNPC ya ce zaftarewar ka iya samar da sabbin gidaje 500,000 da ilimi da inganta rayuwar daliban Najeriya miliyan biyu da dai sauransu.
Mista Musa ya bayyana cewa zai iya kai Naira tiriliyan 12 a cikin shekaru hudu ga Najeriya yayin da ba a dawo da mai a duk shekara zai kai Naira tiriliyan 3, yana mai jaddada cewa kudin tallafin man fetur ya zarce fa’idar da ake samu kai tsaye musamman ga talakawa.
Ya ci gaba da cewa, kawar da matsalar na iya samar da karin megawatts na wutar lantarki ga ‘yan Najeriya da kuma ginawa tare da samar da kayan aiki ga asibitoci 2,400 a kananan hukumomi 774.
“Najeriya ita ce kasa mafi yawan albarkatun danyen mai a Afirka, tana da kashi 28 cikin 100 na ajiyar Afirka, inda man fetur ke taimakawa ga tattalin arzikin kasar,” Mista Musa ya bayyana. “Amfanonin da aka samu a cikin shekarun da suka gabata sun lalace saboda adadin da aka biya a kan tallafi, tsarin mulki yana kara ruruta wutar talauci a kasar.”
Mai baiwa kamfanin na NNPC shawara kan harkokin kasuwanci ya kuma bayyana cewa ana sayar da man a farashi mafi karanci a Najeriya a tsakanin yawancin kasashen yammacin Afirka duk da farashin da ya kai dalar Amurka 2.7 a kowace lita a duniya, wanda ya kai Naira 570 kan kowacce lita.
Ya bayyana cewa bayanan bukatar man fetur na da matukar muhimmanci ga tsare-tsare na kasa da tsaron makamashi.
A wani bayyani kan tsarin PIA da sabon tsarin NNPC, Oritsemeyiwa Eyesan, babban jami’in kula da tsare-tsare da dorewar kamfanin na NNPC, ya ce an kafa sabon kamfani ne a matsayin kamfani na kasuwanci da za a gudanar da shi kamar kowane kamfani mai zaman kansa a kasar nan, biyo bayan samar da PIA 2021. .
Ms Eyesan ta ce ayyukan NNPCL sun kasance suna jagorantar manyan dabi’u uku: mutunci, inganci da dorewa.
Ta bayyana cewa rattaba hannu kan PIA a matsayin doka ya yi garambawul ga tsarin hukumomi, ka’idoji da kasafin kudi na masana’antar man fetur ta Najeriya tare da samar da tsari mai tsari don gudanar da ayyukan ci gaban al’umma da saka hannun jari.
Ms Eyesan ta ce hukumar ta PIA ta ba da umarnin shigar da kamfanin na NNPC tare da kafa kamfanin na NNPC a matsayin cibiyar kasuwanci.
“A karkashin dokar, NNPCL ita ce ta gudanar da al’amura ba tare da neman kudin gwamnati ba. Sabon kamfanin na NNPC yana mallakar ‘yan Najeriya miliyan 200 tare da ma’aikatun kudi da albarkatun man fetur a matsayin manyan masu hannun jari,” inji ta.
(NAN)