Kotun sauraren kararrakin zaben shugaban kasa na shirin yanke hukunci kan kararraki uku da ke neman soke zaben shugaban kasa Bola Tinubu.

:INEC, Tinubu, Atiku, Obi za su gabatar da jawabai na karshe ranar Talata

Kotun sauraren kararrakin zaben shugaban kasa, PEPC, da ke zaune a Abuja, na shirin yanke hukunci kan kararraki uku da ke neman soke zaben shugaban kasa Bola Tinubu.

A matsayin makasudin sanya ranar yanke hukuncin, mai shari’a Haruna Tsammani a karkashin jagorancin mutum biyar ya umurci dukkanin bangarorin da su gurfana gabansa a gobe domin gabatar da bayanansu na karshe.

Kotun, a cikin sanarwar da ta aike wa jam’iyyun, ta gayyace su da su yi amfani da rubutaccen jawabi dangane da karar da tsohon mataimakin shugaban kasa kuma dan takarar jam’iyyar PDP ya shigar a kan shugaba Tinubu, da kuma dan takarar jam’iyyar Labour Party, LP, Mista Peter Obi.

Idan dai ba a manta ba a ranar 1 ga watan Maris ne hukumar zabe mai zaman kanta ta kasa INEC ta bayyana cewa Tinubu na jam’iyyar APC mai mulki ne ya lashe zaben shugaban kasa da aka gudanar a ranar 25 ga watan Fabrairu, inda ya ke gaban wasu ‘yan takara 17 da suka fafata a zaben.

Ta bayyana cewa Tinubu ya samu kuri’u 8,794,726 inda ya kayar da manyan ‘yan takara biyu, Alhaji Atiku na PDP, wanda ya zo na biyu da kuri’u 6,984,520, sai Mista Obi na jam’iyyar LP, wanda ya zo na uku da kuri’u 6,101,533.

Sai dai kuma duk da rashin gamsuwa da sakamakon zaben, Atiku da Obi sun garzaya kotu domin ta soke zaben. Mutanen biyu, a cikin kokensu daban-daban, sun yi ikirarin cewa sun lashe zaben shugaban kasa, duk da cewa sun kalubalanci cancantar Tinubu na tsayawa takara. Masu shigar da kara dai, baya ga neman kotu ta bayyana cewa shugaba Tinubu bai samu rinjayen kuri’un da aka kada a zaben ba, suna kuma neman a janye takardar shaidar cin zabe da INEC ta ba shi.

A madadin haka, suna neman kotu ta ba da umarnin sake gudanar da sabon zaben shugaban kasa, tare da cire shugaba Tinubu wanda suke zargin bai cancanci shiga zaben ba.

Dokar zabe ta 2022 ta wajabta wa ‘yan takarar da suka fusata sakamakon zaben, nan da kwanaki 21 bayan bayyana sakamakon zaben da INEC ta gabatar, su shigar da kara a gaban kotun da za ta yanke hukuncin a rubuce cikin kwanaki 180.

A ranar 5 ga watan Yuli ne kotun ta kammala sauraron karar Atiku da Obi.

Yayin da Obi ya rufe karar sa bayan da ya kira shaidu 13 da suka ba da shaida tare da gabatar da baje kolin bidiyoyi da dama, Atiku, ya gabatar da shaidu 27 da kuma baje koli a gaban kotu. A nasu bangaren, INEC da kuma shugaba Tinubu sun kammala kariyarsu a dukkan shari’o’in biyu da mai shaida daya, yayin da jam’iyyar APC ta kasa gabatar da wani shaida a gaban kotu.

Sai dai duk wadanda aka amsa a rubuce-rubucensu, sun bukaci kotun da ta yi watsi da duk wasu korafe-korafen da ake yi na rashin cancanta. Sun bayar da hujjar cewa wadanda suka shigar da karar ba su iya sauke nauyin hujjojin da doka ta dora musu ba. A cewar masu gabatar da kara, yayin da masu gabatar da kara suka gabatar da zarge-zargen da ke da wasu abubuwa na laifuka a cikinsu, amma, sun kasa tabbatar da su fiye da yadda doka ta tanada.

Shugaba Tinubu ya bukaci kotun da ta tabbatar da cewa hukumar INEC ta mayar da shi gaskiya a matsayin wanda ya lashe zaben.

Musamman, Atiku, a cikin takardar hadin gwiwa da ya shigar da jam’iyyarsa mai lamba: CA/PEPC/05/2023, ya ci gaba da cewa, ayyana Tinubu a matsayin wanda ya lashe zaben shugaban kasa “ba ta da inganci saboda rashin bin ka’idojin da aka tanada. Dokar Zabe, 2022″, ta nace cewa “ba a zabe shi da kyau da rinjayen kuri’un da aka kada a zaben ba”. Ya shaida wa kotun cewa Tinubu, wanda aka ambata a matsayin wanda ake kara na 2, “a lokacin zabe bai cancanci tsayawa takara ba.”

A ci gaba da shigar da karar da ya shigar ta hannun tawagar lauyoyin sa karkashin jagorancin Cif Chris Uche, SAN, Atiku ya shaidawa kotun cewa zababben shugaban kasa ya nuna rashin daidaito dangane da ainihin ranar haihuwarsa, makarantun sakandaren da ya yi (Gwamnatin Ibadan); Jihar asalinsa, jinsi, ainihin sunan sa; takaddun shaida Jami’o’in da suka halarta (Jami’ar Jihar Chicago).”

“Wanda ake zargin cewa Certificate na wanda ake kara na 2 da ake zargin an samu a Jami’ar Jihar Chicago ba nasa ba ne, sai dai na wata mace (F) da aka bayyana a matsayin “F” a cikin takardar shaidar mai dauke da sunan Bola Tinubu.

“Mai kara na 2 bai bayyanawa wanda ake kara na 1 (INEC) ba bisa radin kansa na samun takardar shaidar zama dan kasar Jamhuriyar Guinea tare da fasfo na Guinea mai lamba D00001551, baya ga kasancewarsa dan Najeriya. An ba wanda ake kara na 2 sanarwar da ya fito da ainihin kwafin fasfo dinsa guda biyu,” Atiku ya kara da cewa.

Ya kara da cewa dan takarar jam’iyyar APC bai cika ka’idar tsarin mulki ba, kuma “domin tsarin mulki ya nakasa daga tsayawa takarar shugaban kasa a tarayyar Najeriya”.

Haka kuma, Obi da LP, a cikin takardar kokensu mai lamba: CA/PEPC/03/2023, sun bayar da hujjar cewa kamar yadda a lokacin abokin takarar Tinubu, Sanata Kashim Shettima, ya zama mataimakin shugaban kasa, har yanzu shi ne dan takarar jam’iyyar APC. zaben Sanatan Borno ta tsakiya.

Hakazalika sun kalubalanci cancantar Tinubu na tsayawa takarar shugaban kasa, suna zargin cewa a baya an gurfanar da shi tare da cin tarar kudi $460,000.00 daga Kotun Lardi ta Amurka da ke Arewacin gundumar Illinois, sashin Gabas, a shari’ar No: 93C 4483, bisa laifin da ya shafi rashin gaskiya da kuma fataucin miyagun kwayoyi bisa hujjar cewa zaben bai yi nasara ba saboda almundahana da rashin bin dokar zabe ta 2022, masu shigar da kara sun yi zargin cewa INEC ta yi hakan ne da saba ka’idojinta.

Masu shigar da kara sun bayyana cewa hukumar zaben tana kan gudanar da zaben shugaban kasa ne, wajibi ne ta tsara da tura na’urorin fasaha don tantancewa, ci gaba da tantance masu kada kuri’a da bayanansu kamar yadda yake kunshe a cikin dokokinta.

Don haka, sun roki kotu da ta tabbatar da cewa Tinubu bai cancanta ya tsaya takara ba, har ma ta bayyana cewa duk kuri’un da aka rubuta masa sun yi asarar kuri’u ne saboda rashin cancantar sa.

“Cewa an tabbatar da cewa a kan sauran kuri’un da suka rage (bayan rage rangwamen kuri’un da aka baiwa wanda ake kara na 2) mai kara na 1 (Obi) ya samu mafi rinjayen kuri’un da aka kada a zaben kuma bai gaza kashi 25% na kuri’un da aka kada a zaben ba. kuri’un da aka kada a akalla kashi 2/3 na Jihohin Tarayya, da Babban Birnin Tarayya, Abuja, kuma sun cika sharuddan da kundin tsarin mulkin kasar ya tanada na ayyana a matsayin wanda ya lashe zaben shugaban kasa da aka yi a ranar 25 ga Fabrairun 2023.

“Domin a tabbatar da cewa wanda ake kara na 2 ya kasa cin kashi daya bisa hudu na kuri’un da aka kada a zaben shugaban kasa da aka gudanar a babban birnin tarayya, Abuja, bai cancanci a bayyana shi ba a dawo da shi a matsayin wanda ya lashe zaben shugaban kasa da aka gudanar a ranar 25 ga watan Fabrairu, 2023.

A wani bangaren kuma, masu shigar da kara na son a ba da umarnin soke zaben da kuma tilasta wa INEC gudanar da sabon zabe inda Tinubu, Shettima da APC.

Sun bukaci kotun da ta bayyana cewa tun da dai ba a zabi Tinubu da mafi rinjayen kuri’un da aka kada a zaben ba, don haka komawar sa a matsayin wanda ya lashe zaben shugaban kasa, ya sabawa doka, ya saba wa kundin tsarin mulki, kuma ba shi da wani tasiri.